मन वढाय वढाय....

             कधी कधी आपल्या भोवताली एखादी घटना घडते आणि नकळत आपण आपल्या मताची पिंक टाकतो. एखादा कवीमनाचा असेल तर तो कवितेच्या स्वरुपात पिंक टाकेल. आपण अशा कवितांना "वात्रटिका " म्हणतो. वात्रटिकांना  साधारणतः चारोळींचे स्वरूप असते.मी अशाच काही छोट्या छोट्या वात्रटिका लिहिल्या. खरे तर ह्यांना कविता तरी म्हणावे का , हा प्रश्न मला पडलाय. सहज सुचलेल्या काही ओळी, एखाद्या घटनेवर भाष्य करतात. ह्या मुक्तछंदात लिहिलेल्या आहेत,ओळींची संख्या निश्चित  नाही,  अगदीच  स्वैर आहेत.    कोणतेही शीर्षक नसलेल्या ह्या छोटेखानी कविता( की वात्रटिका ? ) मी " स्वामी संकेतानंद कहिन " या प्रकारात टाकतो.                       अशा चार " कहिन " मी इथे देतोय.      स्वामी संकेतानंद कहिन क्र. १ >> ...

अभियांत्रिकीला येणार्‍या सगळ्याच विद्यार्थ्यांना संगणकाचे ज्ञान असतेच असे नाही. काही दुर्गम भागातून आलेल्या विद्यार्थ्यांनी कधी संगणक पाहिलादेखील नसतो. असाच एक दुर्गम भागातून आलेला मुलगा माझ्या शाखेत (c.tech ) होता. बेट्याने पहिल्यांदाच संगणक बघितलेला, वर त्याच्या दादाने त्याला वापरायला म्हणून ल्यापटॉप घेऊन दिला. आता मित्र जे सांगतील ते तो करायचा. एक म्हणाला, "अरे ल्यापटॉप खूप नाजूक असतो, कीबोर्ड आणि माउस लवकर बिघडतात. तू वेगळे कीबोर्ड-माउस घे." त्याचे रुमीज महाचोर वगैरे प्रकारातले होते. त्यांनी सल्ला दिला, " अरे आपण माउस कॉलेजातून आणूया. कीबोर्ड आणता येणार नाही म्हणून नाईलाज आहे. तो तू विकत घे." झालं, पठ्ठ्याने ह्या कामी माझी मदत घ्यायचे ठरवले, कारण मी त्याचा चांगला मित्र होतो. मी: अबे १५०-२०० येते  माउस, चल धंतोली,आणू आपण आताच. तो: अबे आपल्या ल्याबमधून कोणी-न-कोणी माउस चोरतच राहतो. काही मोठी गोष्ट नाही. कायले पैसे खर्च करू मी? उद्या आणू ल्याबमधून ढापून. आपण प्रॅक्टिकल संपले, सगळे गेले की एक माउस चोरू. मी: अबे, कोणी पाहिले तर वांदा होईल ना बे . तो:...

लेखकु म्हणे :             साबणाचे फुगे सर्वांनीच आपल्या लहानपणी उडवले असतील. तासनतास साबणाचे फुगे उडवण्यात घालवले असतील, आई-बाबांच्या शिव्या खाल्ल्या असतील. पण आपण फुगे बनवायला जे मिश्रण वापरतो त्याच्यावर कधी प्रयोग केलेत का तुम्ही ? तुम्ही त्या मिश्रणात कधी शाम्पू मिसळून बघितलाय ? दोन-तीन वेगवेगळे साबण वापरले तर कसे फुगे बनतील ? आपला फुगा किती काळ टिकायचा ? काही सेकंद फक्त ! किती मोठा असायचा ? काही सेमी फक्त ! हो ना ? पण एक मुलगा होता, होमर. त्याने ह्या मिश्रणावर प्रयोग केलेत आणि भला-थोरला फुगा फुगवला. त्याची ही कथा ! मूळ इंग्रजी कथा लिहिली आहे जेम्स ए. स्मिथ ह्यांनी. मूळ कथेचे नाव - "The Day of the Bubble ." त्या कथेचे हे मराठी भाषांतर. " ज्याने आशेचे बीज पेरले " या कथेप्रमाणे ही कथादेखील मी ७वी-८वीत असतांना हिंदीत वाचली होती. ( त्या वर्षी भरपूर छान - छान कथा वाचनात आल्या होत्या, सगळ्या हिंदी किंवा हिंदीत अनुवादित. ) हिंदी अनुवाद श्री. अरविंद गुप्ता सरांनीच केला होता.अर्थात मला आवडली होतीच. ही बाल-विज्ञानकथा आहे म्हटले तर...

हवसे - गवसे - नवसे, ज्यांना स्वतःच्या बुद्धीने चार शब्द लिहिता येत नाहीत- लिहिता येत नाही, हरकत नाही - पण आपल्याला आवडलेला लेख अनुदिनीवर  द्यावासा वाटतो, जगाला वाटावासा वाटतो, अहो मग द्या की , त्यालादेखील हरकत नाही , पण लेखकाला श्रेय देणे मात्र आवडत नाही, स्वतःच्या नावे लेख खपवतात ( तेवढीच लेखक/कवी म्हणून प्रसिद्धी, मित्रांत फुशारकी !) - अशांना काय म्हणावे बरे ? तर चोर, हो ना ? चोरी सापडली की, कधी-कधी लंगडा युक्तिवाद  करतात - लेख मेलद्वारे आलाय, लेखक माहित नाही. अहो, मग लेख टाकताना  लिहायचे ना, लेखक माहित नाही ! वा थोडे गुगल्बाबाला विचारले की तो सांगतो मूळ लेख कोणत्या अनुदिनीवर आहे. पण लेखक व कवी बनायची कोण हौस असते हो !! आपण लिहावे, नवखे असाल तर चुका होतील, प्रोत्साहन मिळाले की अधिकाधिक चांगले लिहिले जाते, चुका सुधारल्या जातात, पण लिहित राहावे. मीदेखील अजून नवखाच की, मी...

पाप पुण्यात घोळ केला, मजला कळले नाही हाय हिशोब का चुकावा, मजला कळले नाही आज अशी अबोल वीणा, मलहार असा वेडा सूर कसे संपास गेले, मजला कळले नाही मी जपले सखे मनाला, धुंद रात जरी होती हा गजरा इथे कसा गे, मजला कळले नाही सात जन्मांचि गाठ होती , पहिला सरला नाही हात असा कसा कसा सुटावा, मजला कळले नाही दोनच थेंब हो रक्ताचे , तलवार असे हाती हा कसला असे पुरावा, मजला कळले नाही    मी मराठी या संकेतस्थळावर   पूर्वप्रकाशित दुवा :- http://www.mimarathi.net/node/6094

मिन्नले या तमिळ चित्रपटात( हिंदी :- "रहना हैं तेरे दिल में " ) एक पिटुकले पण सुंदर गाणे आहे, " इरु विळी उनद. " हे गाणे हिंदीमध्ये नाही. फक्त ह्या गाण्याची धून तेवढी वाजते.( प्रसंग आठवा :- अनुपम खेर सैफुला भेटून सांगतो की बेटा, हे लग्न करू नकोस कारण दिया आणि माधवन दोघे एकमेकांवर प्रेम करतात.) दोन मिनिटांहून कमी लांबीचे हे गाणे, पण हॅरिस जयराजने अतिशय सुंदर संगीत दिलेय. तामरई ने गीत लिहिलेय. व्यक्तीशः मला संगीतच जास्त आवडले. पण पहिल्या ४ ओळी अगदीच सुरेख आहेत. मागे कधीतरी मी अनुवाद करावा म्हणून बसलो होतो. पहिल्या चार ओळींचा केला आणि त्यानंतर मला जे सुचत गेले ते लिहित सुटलो, अनुवाद राहिला बाजूला ! ;) एक कविता तयार झाली होती. ती बझ्झवर टाकली, आणि बर्‍याच वाचकांना पसंतही पडली होती. प्रेरणा मात्र मूळ गाणे असल्याने काही साम्यस्थळे नक्कीच असतील. सरतेशेवटी मी मूळ गाण्याचेदेखील अनुवाद पूर्ण केले आहे.वैरामुत्तू सरांव्यातिरिक्त एखाद्या दुसर्‍या गीतकाराचे गीत प्रथमच अनुवादित करतोय. माझी कविता आणि मूळ कविता दोन्ही देतोय. आधी मूळ गाण्याचा अनुवाद(गाणे जसे आहे,तसाच अनुवाद दे...

त्रिवेणी  क्र. ११ >>   पौर्णिमेच्या रात्री आपण भेटलो चंद्राच्या साथीने, नक्षत्रांच्या सोबतीने, नको जाऊ म्हणताच तू हसत म्हणालीस, "भेटूच रे १५ दिवसानंतर" . . . . . १५ दिवसानंतर अमावास्या आली गं माझ्या जीवनात... :(     --------------------------------------------------------------------------------   त्रिवेणी  क्र. १२ >>   शांत चेहरा, मंद मिटलेल्या पापण्या.. रुंद कपाळावर लालेलाल टिकली.. . . . . बंदुकीची एक गोळी, काम फत्ते..     -----------------------------------------------------------------------------   त्रिवेणी क्र. १३ >>   आईवर चिक्कार कविता लिहिल्या गेल्यात.. विचार केला आपणही एक कविता लिहावी ... . . . "आई " शब्द लिहिला, कविता पूर्ण झाली....   ----------------------------------------------------------------------------   त्रिवेणी क्र. १४  >> तुझ्यावर मी कविता केली की तू जाम रागावतेस.. चि...

एक फ्रेंच कथा आहे -  " L'homme qui plantait des arbres  " ( The  Man Who  Planted  Trees   ).   लेखक   आहेत - ज्योँ गिओनो .  ही  कथा मी लहानपणी साधारणतः ७ वी -८ वीत   असतांना हिंदीत वाचली होती. कथेचे नाव होते,  " जिसने उम्मीद के बीज बोये " , अनुवाद श्री. अरविंद गुप्ता ह्यांनी केला होता. ह्या कथेने मी तेव्हा प्रचंड प्रभावित झालो होतो. पुढे माहित झाले  की मीच नव्हे तर जगात शेकडो लोक ह्या कथेने प्रभावित झाले आहे, झाडे लावत सुटलेत. मी ह्या कथेचा मराठी अनुवाद करायचे तेव्हाच ठरवले होते, पण लहानपणी ठरवलेल्या सारयाच गोष्टी आपण अमलात आणत नाही ना ? पण ह्या कथेची जादूगारीच अशी की मी कधीच ही  कथा  विसरु शकलो नाही. डिसेम्बर, २०१० ला मी ही कथा  जालावर शोधली  आणि  अनुवाद करायला घेतले. प्रत्यक्ष अनुवादाला सुरुवा...